पारस, रुबेल व गणतन्त्र

- राजेन मानन्धर

थ्व युद्धय् पारस बुत, रुबेल त्यात तर जुजुबादी त्यात, गणतन्त्रबादी बुत। जुजुवादीतय्गु माग कथं पारसयात न्यूनतम सजाय जुल, गणतन्त्रवादीतय् मागकथं रुबेलयात छानबिनय् महः। थ्व गणतन्त्र नेतातय्गु इच्छां वःगु मखु, जनताया बलं नेतात हयेत बाध्य जूगु खः।

वंगु मंसिर २५ गते शनिबार बहनी ७.३० बजे चितवनया टाइगर टप्स रिसोर्टय् नाटकीय ढंगं वा संजोगं पुलांम्ह युवराज पारस शाह व परराष्ट्रमन्त्री सुजाता कोइरालाया घरज्वाइँ रुबेल चौधरी नापलात। जीवनय् न्हापांखुसी नापलाःपिं निम्ह न्ह्यइपुक खँ ल्हानाच्वन, घय् नं पुल। लिपा राजनीतिया खँय् कचमच जुल। वं रुबेलयात जंगलय् धुँ स्याः वने नु, मवल धाःसा छ सी, छंत सिधयेकेधुंकाः छिमि कलाः व मचायात नं सिधयेके धाल। लिपा हानं बन्दूक ज्वना वल, नोजलं टेबलय् दाल अले धाल�छ सित। छ व बास्टर्ड खः गुम्हेस्यां मुकं राजतन्त्र मदयेकल नं धाल। वं हानं धाल, जिं छिमि कलाः व काययात सिधयेकेगु आदेश बी धुन, छिमित लाइन तयाः स्याना बी धकाः बन्दुकं ताके यात। लिपा पेस्तोल रुबेलया कपालय् तयाः धाल, जिं सुट यायेत्यनागु दु। लिपा वं छगू राउण्ड गोली चले यात।

एक्शन फिल्मया छगू सिन थें च्वंगु रुबेलं छगू पत्रिकायात बिउगु थ्व अन्तर्वार्ता ब्वँमिपिनि लागि ला रोमांचक जइफु तर थ्व घटनायात भोगे यायेमाःम्हेसिया ला म्हय् जिउ दइ मखु, थ्व धया च्वनेम्वाः।

शनिवाःया थ्व घटना लिपा सोमवाः तिनि पारस पोखरा वन। पत्रपत्रिकाय् वःकथं थ्व घटना लिपा इन्डोनेशियाय् वनाच्वंम्ह परराष्ट्र मन्त्री सुजाता कोइरालां फोनं शाहयात ज्वनेत आदेश बिल।वयात ज्वनेत अनुसन्धान समिति दयेकाः अनुसन्धान यानाच्वँच्वं हे प्रधानमन्त्रीं नं तप्यंक निर्देशन बिउगु जुयाच्वन। मंसीर २९ गते शाहयात बंगलादेशी नागरिक चौधरीयात गोलीं कयेकूगु अभियोगय् ज्वनेत पोखराया फूलबारी होटेलय् पुलिस वन, ६ घण्टा मिहेनत यानाः वयात अनं हेलिकप्टरय् तयाः भरतपुर प्रहरी तालीम केन्द्रय् यंकल। पीडितं उजुरी मबीकं पुलिस थम्हं तयार याःगु प्रतिवेदनया आधारय् सार्वजनिक थासय् गोली चले यानाः त्रास ब्वलंकूगु द्वपनय् वयात ज्वंगु खः। पारसं बयान बिउबलय् हवाइ फायर यानागु खः धकाः धाल, पत्रकार सम्मेलन हे याये मफुसां वयागु धयातःगु विज्ञप्तिइ नं अथे हे दु। उखे चौधरीयात धाःसा बयान कायेत तकं सःतेगु आवश्यकता मतायेकल सरकारं। आः हानं वया विरुद्ध रिट तयेगु नाटक जुयाच्वंगु दु।

निन्हु प्यन्हु लिपा थ्व नाटकय् हानं छगू नाटकीय मोड अबलय् वल, गबलय् छखे पारसं गोलीं कयेकागु मदु धाल, मेखे रुबेलं वयाके बन्दूक हे मदु धाल। थ्व ला निम्हेस्यां फानागु ई फ्यये थेंज्याःगु खँ जुल। वयात ज्यान मार्ने उद्योग, राष्ट्रिय निकुन्ज ऐन अले हातहतियार तथा खरखजाना ऐन लागू मजुल। वयां लिपा थम्हं हे दयेकूगु प्रतिवेदनय् पारसं गोली कयेकूगु खने मंत धकाः थःगु ख्वालय् थम्हं हाखलं इलेगु ज्या नं सरकारं यात। खँ फासांफुसुं जुल।

थ्व गोलीकाण्डं शाहयागु करतुत उजागर याये ला मफुत तर चौधरीया गोरखधन्दाया धकिं धाःसा छ्यातां चायेका बिउगु दु। थ्व मनू ला आःतक न्यनेदु कथं बंगलादेशीतय्त नेपाली नागरिकता बियाः विदेश छ्वयेगु, पुलिसयात माःगु सामानया ठेक्का कयाः करोडौं घोटाला यायेगु अले मन्त्रीया छेँय् च्वनाः टेलिफोन गैरकानुनी सम्पर्कसूत्र दयेकाः नेपाल टेलिकमयात ठगे यानाच्वंम्ह नटवरलाल जुयाच्वन धकाः सीकेत धाःसा ग्वाहालि जुल। अझ, थ्व मनू न्हापा हे शंकाया घेराय् लानाच्वंसां ज्वने मफुगु धइगु नं खँ वल। अझ, ब्याहा न्ह्यः थःगु पत्रिकाय् फोटो छापे जूगु धकाः नक्कली कभरपेज दयेकाः क्यंगु व थःत व कोइरालायात डाक्टर धकाः वेबपेज दयेकाः क्यनातःगुलिं थुपिं गुलि ग्यंपिं धकाः सीकेत जनतायात अःपुल। थुकथं भारतय् बूम्ह गिरिजा प्रसाद कोइरालाया नेपाली म्ह्याय्या जर्मन भाःतया जर्मन म्ह्याय्या बंगलादेशी भाःतया थ्व करतूत यक्वसिया निंतिं मिखा चायेकेगु वासः जुल, विशेष यानाः नागरिकता बीत कन्जुस्याइ याये मजिउ धाइपिंत।

जन्मकाःछि नेपाली कांग्रेसय् राजनन्त्रया वकालत याइम्ह सुजाता कोइरालायात अचानक राजनन्त्र खनाः तं पिहां वल। भारतयात नेपाःया पासपोर्ट छापेयाके बी मखनाः लागिमिगि चायाच्वंम्ह, चुनावय् बुनाः नं उपप्रधान व परराष्ट्र मन्त्रीया भाला कायेखंम्ह कोइरालायात मनूतय्सं अथेभनं धायेवं थः नेपाःया मन्त्री लाकि बंगलादेशी छम्हेसिया ससःमां धइगु ल्वःमनाः चौधरीया कानुनी सल्लाहकारं धाये थें फुसा प्रमाणित या धाल, वयात बयान बीकेत ग्वाहालि मयाः। चौधरीयात गोलीं कयेकल धकाः न्हापां राज्ययात जानकारी बिउम्ह हे कोइराला जुइफु, थ्व ल्याखं थःगु वचनया इज्जत तयेमाःगु खः (मखुसा किर्ते जाहेरीया अभियोग लायेफु)। तर चौधरीया आगं पिहां वःगुलिं हे जुइ, लिपा शाहं गोलीं कयेकूगु मखु धकाः राज्य पक्षं प्रतिवेदन बिलं नं देशया मन्त्रीं कू नयाच्वनेगु बाहेक मेगु छुं याये मफुत। आः ला नेपाली कांग्रेसया महामन्त्रीं नं रुबेलयात छानबिनय् हयेमाःगु खँ ल्हाना हयेधुंकूगु दु। थ्व ल्याखं चुनावय् बुनाः बांलानावःगु सुजाताया राजनीतिक भविष्य घरज्वाइँया मतिनां धुसकुस याइगु सम्भावना दयावःगु दु। थ्व ला थः खाःया छेँय् च्वनीम्हेस्यां मेपिंत अप्पा. कयेके मजिउ धइथेंज्याःगु अवस्था वल।

थ्व घटनाक्रम नेपाली संचार जगतया निंतिं तःधंगु हे मसला जुल। कानुनी राज्यया म्येँ हालाजुइपिंत गोली चले जुइगु यइ ला मखु, तर न्हियान्हिथं गोली चले जुइगु देसय् थ्व अभूतपूर्व खँ जुल। मजुइगु नं गथे? गणन्त्र वयेधुंकाः पारस शाहयात दकलय् न्हापां न्हाय्पं नीके दइगु। शायद उमिसं ला थ्वहे घटनाय् लाकाः पारसयात देश निकाला हे याये खनी धकाः स्वयाच्वंगु जुइ। धया बिल, गणतन्त्रय् सुं कानून स्वयां च्वय् जुइ मखु धकाः। तर थनया राजनीतिक माहौल चांचां हिला वनाः पारसयात इकिधिकि संके मखंसेलि उमिसं थःगु तं रुबेलयात प्वंकल, थम्हं सुचुका तयागु वयागु आगं प्वलाः। अले थःगु हे समाचारया खण्डन यायां पत्रकारिताया अभ्यास यात।

थुथाय् गणतन्त्रावादी धायेके यःपिं पार्टीतय्गु प्रतिक्रिया अर्थपूर्ण जुल। पारसयात कारबाही याये मजिउ धाःपिं थःत ज्वंकेत नं तयार जुल, तर नेपाली कांग्रेस, एमाले व माओबादी धाःसा थुकिया बारे प्रतिक्रियाविहिन जुयाच्वन। देय्न्यंकं जुजुवादीतय्गु जुलुस वल नं नेविसंघ व अखिल धाःपिं प्रतिकारय् मवः। न पारसयात कारवाहीया समर्थन यात, न विरोध यात, न रुबेलयात नं कारबाही या धाल। चिचीधंगु घटनाय् नं राजनीतिक लबः कायेसःपिं खेलाडीत थन धाःसा थः नेतां गनथाय् सुलि पुइ धकाः पियाच्वँच्वं हे चा बित, न्हि बित। अझ छम्ह माओबादीं ला पारसयात कारबाही यात धाःसा राष्ट्रिय स्वाधीनताया आन्दोलन कमजोर जुइ धकाः तकं धया बिल। शायद थुकिया आशय फुम्हेस्यां मफुम्हेसित ख्यायेत वा स्यायेत लाइसेन्स मदुगु हतियार ज्वना जुइ दयेमाः धका पारसया बचाउ जकं यायेत स्वःगु खः ला?

छखे पारसया अबु आः जुजु मखुत, रुबेलया ससःमां आः नं मन्त्री खःनि। यदि थ्व पारसं मखुसें मेपिंसं गोली कयेकूगुसा थुलि याकनं ज्वनी ला? गोलीं कयेकीम्ह मनूयात ज्वनेत हेलिकप्टर वइ ला? हानं झिद्वः दां बं पुइकाः त्वःता हइला? अले वं यदि मन्त्रीया घरज्वाइँयात मखुसें सुं प्रविण गुरुङयात कयेकूगुसा वयात उलि याकनं ज्वनी ला? व रुबेल मखुसंे मेम्ह जूसा बयान बिउमवसे गाइ ला? थः घरज्वाइँयात मखुसंे सुं साधारणयात गोलीं कयेकूगु जूसा वयात कारबाही यायेमाः धकाः सुजातां विदेशंनिसें दबाव बीला? मचिकंया भाः थकाःगुया विरोध यायेसःपिं पार्टी व नेतात थज्याःगु इलय् म्हुतुइ धौ फिनाः च्वनाच्वनी ला? गणतन्त्रय् थ्व ला जुया हे च्वनी धइगुया संकेत नं खः थ्व घटनाक्रम।

सत्ताया लोभय् देश मियाः नइपिनिगु छु खँ ल्हायेगु? पारसयात कारबाही यात कि जुजुवादीतय्सं आन्दोलन याइगु, रुबेलयात
कारबाही यात कि सुजाताया आन्दोलन शुरु जुइगु। थ्व इलय् सत्ताय् प्यपुनाच्वनेगुसा निम्हेसितं कारबाही मयायेगु थेंज्याःगु मेगु राजनीतिक 'सहमति' मेगु दइ मखु। थ्व ला प्रतिनिधि घटना जक खः, आन्दोलन जुइ, सरकारय् च्वनाच्वने मखनी धकाः थन सलंसः मनूतय्गु तयेधुंकूगु मुद्दा लितकाःगु दु, जेलय् तयेधुंकूपिं अपराधीतय्त त्वःतूगु दु।

थ्व युद्धय् पारस बुत, रुबेल त्यात तर जुजुबादी त्यात, गणतन्त्रबादी बुत। जुजुवादीतय्गु माग कथं पारसयात न्यूनतम सजाय जुल, गणतन्त्रवादीतय् मागकथं रुबेलयात छानबिनय् महः। थ्व गणतन्त्र नेतातय्गु इच्छां वःगु मखु, जनताया बलं हे जक नेतात हयेत बाध्य जूगु खः। उकिसनं न्ह्यागुसां यानाः थन राजतन्त्र ल्यंका तयेमाः धयाजूपिं सुजाता कोइरालात दत्तले थ्व चकुया धारय् दनाच्वंगु गणतन्त्रयात हानं हानं थज्याःगु प्रहार जुयां च्वनीतिनि। आः जनतां नेपाःया संसदीय इतिहासय् १७ साल छाय् वल धकाः थुयावःगु दु। थज्याःपिं हे मनूत सत्ताय् लानाच्वन धाःसा थःके दुगु श्रीपेच पुनाः ज्ञानेन्द्र नारायणहितिइ च्वंवंगु स्वयेत तःन्हु लना च्वनेमाली मखुत।

http://newanepa.com/show_bichadabu.php?id=1305