"जि राजिनामा बिइमाःम्ह मनू हे मखु" (सापारु ध्याचु)

राजेन मानन्धर

जि उलि खँ ल्हायेमाःम्ह मनू ला मखु । अप्वः त्वारत्वार हालाच्वने मयः । बरु जि छु धाल व यायेमाःम्ह, अले यायेफूगु जक नवाइम्ह । थुलि खँ नुगलय् तयाः न्यनादिसँ जिगु खँ । जिं जिमि मस्त थियाः पाःफयेके फु । जिं यायेफूगु जक याये धया, अले गुलि धया व फुक्क याना । पत्याः मजूला ? जिं ला अझ सुनां नं यायेमफुगु ज्या गुलि याना, गुलि याना ।

जिं जि प्रधानमन्त्री जुयाबलय् हे दछिया दुने थःगु सरकारं समृद्धिया लागि आधार तयार याना । का, मयाना ला, धा सा? देश समृद्धिया लँपुइ ल्वासाल्वासां वनाच्वन । छिं मखंसा मिखा जाँचेयाकादिसँ ।

न्ह्याबलें न्ह्याम्हस्यां नेपाली जनता ज्या दुसां असुरक्षित दु, उकिं उमि लिपा लिपा थाकुइ धाइगु । अथे जुयाः जिं तसकं तामझाम यानाः सामाजिक सुरक्षा कार्यक्रम, प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रम ज्याझ्वः हया । छखे ज्या दुपिं मनूत धुक्क जुयाः म्वायेखन धाःसा ज्या मदुपिं ला घाँय् जक लयाः नं जीवन यापन यायेखन, थ्व चानचुन तःधंगु खँ ला ? अथे हे जनताको जलविद्युत कार्यक्रम धकाः नं जनतायात व जलविद्युतय् लगानी याकेत, लगानी हे मयाकुसें प्रतिफल ल्हातिइ लाकेगु ज्याझ्वःत हया । 

उखे जिगु कार्यकालय् भ्रष्टाचार, दण्डहिनता व अपराधलगायतया बेथिती ह्वासाह्वासां थाहाँ वन धकाः थी थी अध्ययन अनुन्धानया तथ्यं धयाच्वन । थ्व धइगु बांमलाःगु मखु, थथे मयाःसा नेपाःया विश्वय् गनं नां च्वनी ? छुं याना ला क्यने हे माल नि । जिं थथे धकाः धयाच्वनाबलय् हे थन भ्रष्टाचार झन् झन् संस्थागत जुजुं वन धकाः नं धयाहल । मेगु छु खँ ल्हायेगु, नेपाःयात विश्वया हे दकलय् भ्रष्टाचार जुइगु देय् मध्ये छगू दयेकाबिया । मगात ला? जिगु योगदान ऐतिहासिक खः, उकियात ल्वहँपतिइ कियाः तयेत जिमि माकः थज्याःपिं कर्मठ कार्यकर्तात न्ह्याबलें तयार दु । 

कोरोनाया करामत

भाग्यया खँ धायेमाः जिगु कार्यकालय् विश्वन्यंक कोरोनाया भाइरसया माहामारी वल । थ्व धइगु ला बाह्रवर्षे जात्रा थें का । बागमतिइ छु धः बाः वइ, कोरोना वसांनिसें जिगु, जिमि मन्त्रीत, जिमि ठेकेदारत अले दक्व आसेपासेतय्गु म्हिचाय् ध्यबा बाः वल । जिमिसं यानाःगु लुट जनतां मखनेमा धकाः हे जक लकडाउन यानागु जिं । अले जनता निमोनिया जुयाः, अक्सिजन मदयाः प्वाक्क प्वाक्क सित धइगु खँ न्यना । ग्व, जि मसी, जिपिं मसी । उकिं ला जिमि विद्वान कार्यकर्तातय्त साक्षी तयाः कोरोना धइगु छुं मखु, हलू लः त्वनेगु, हाछ्युं साछ्युं यायेगु धकाः धयाबिया । जि एसएलसि फेल जुयां छु, निगु डाक्टरेट दु, जिमि हुलकाहुल डाक्टर प्रोफेसर कार्यकर्तात दु, न्ह्यपुइ गोबर भरेयानातःपिं । अले जिं धाःगु खँलय् लापा मथासे गाइ ला?

पानी जाहासया म्हगस

जिगु प्रधानमन्त्रीकालया दकलय् मज्जागु ज्या यानागु धइगु ला पानी जहाज हयेगु म्हगस मियागु हे खइ । जिं सिउ नेपाली जनता गुलि लाताग्वाज्यः धकाः । उमित बिइफइ, मफइ नाप मतलब मदु, छता निता साउथ इन्डियन फिल्मय्थें स्टन्ट का स्टन्टं जाःगु खँ ल्हानाबिल कि मख्ख जुइ । उकिं जिं धयाबिया नेपालय् पानी जहाज वइ । छम्ह निम्ह च्वापुकाःतय्सं नेपालय् समुद्र ला मदु गनया जाहाज धाल । यक्व ब्वनातयाम्ह ला मखु, तर जिं सिउ जहाज धइगु गज्याःगु अले गन सुनां चलेयाइ । अय्सां जिं नं धयाबिया, जहाज समुद्रय् वनी सामान ज्वनाः वइ । दां सइगु सिमा मियाथिकूम्ह ककाजुयागु बाखं थें का । ग्वाज्यःत दक्व मिखा फुतिफुति यानाः जिगु खँ पत्याः यानाकाल । दछि दुने येँय् हे नेपालय् सुनां हये मफुगु पानीजहाज (या ज्याकू) या उद्घाटन याना । अबलय् हे जिं धयागु खः थन बागमतिया पुल लुचुक्क ल्ह्वंकाः सां थन पानीजहाज हये धकाः । उमि फोटोय् नेपाली ध्वाँय् दूगु जहाज स्वयेदुसा गाःगु, जिं नं व हे जक क्यनाबिया । अले ला जि ति टप विकासवादी, परिवर्तनकारी प्रधानमन्त्री नेपाःया इतिहासय् सुं दइमखु कथं का । ज्या धाःसा भ्वंया डुंगा दयेकाः लः मुनाच्वंगु थासय् सुल्ल छ्वयेगु ति हे जक ज्या जुल । अथे ला थुकिइ जिगु लाकां मफ्यसे न्ह्यः हे मवः धाइपिं चाकरीबाज कार्यकर्तातय्गु सपोर्टया नं तःधंगु ल्हाः दु । 

च्वामुगु रेलया बाखं 

दिमाग मदुपिं जनतातय्थाय् न्ह्यागु खँ नं बिकेजुइ । थ्व हे बिचाः यानाः जिं धयाबिया, नेपालय् रेल वइ । ख ला रेल हयेगु खँ वःगु तःदँ दयेधुंकल । दक्व फय्गं जक जुयाच्वंगु । जिं नं छगः फय्गनय् फू याना — टाङ्ग न्यात । जिं जिगु न्हाय्थें च्वामुगु रेल हयेगु जक धायेसातकि मनूत ला कन्हय् हे रेलय् च्वनेदइथें लय्ताः । गनंनिसें गन तक वनी, सुनां दयेकी, गुलि न्हूगु गुलि पुलांगु, छम्ह यात्रुं गुलि ध्यबा पुलेमाली व सुनां हे बिचाः यायेमलाः । मस्त रेल माल रेल माल धकाः हालाच्वंथाय् जिं रेल बिइ धया । ख्वयाच्वंम्ह मचा लय्तायेथें दक्व लय्ताल । अले जि मस्तं छन्ह्यः द्यना । 

आखिरय् रेल ला वल हे वल । बिउगु लाकि न्यानाहयागु व जिं धायेमखु, गबलय् न्ह्याइ, गुलि खर्च जुल व नं धायेमखु । अले एक इन्ची इकधिक मसनीगु थ्व रेलं ग्वम्हसित गुलि लाभ जुल, ग्वःम्हस्यां जागिर नल धकाः ला न्यँहे मन्यंसा बांलाइ । थथे राजनीति याये अःपूगु देसय् ला जि मसिइतले हे प्रधानमन्त्री जुइफु । 

छेँय् छेँय् पाइपय् ग्यास

नेपालीतय्त न्ह्याबलें वयाच्वनीगु समस्या धइगुु पेट्रोल व ग्यास । भारतं ग्यास बिइवं नेपालीतय्सं भुतुलिइ मि दुइमसल । ख ला न्हापा न्हापा नं ग्यास व चिकंया अभाव जुयाच्वं । तर जिं थ्व हे खँयात राजनीति याना । दकलय् न्हापां ला जिं छेँय् छेँय् पाइपय् ग्यास हयाबिइ धया । वाह, झ्यातुगु सिलिण्डर मफु मफु ज्वनाः लाइन कायेमाःगु थासय् ग्यास थः हे भुतुलिइ भुरुरुरु वइ धाःबलय् लाताग्वाज्यःत लय्लय् ताइगु हे जुल । उलि यायेत प्लान्ट सुनां दयेकीगु, गुलि बजेट मालीगु अले ग्यास हे सप्लाइ सुनां याइगु धइगु या चिउताः नेपालीतय्सं तयेमसः । बस लापा थात, जागिर पचेयात । ग्यास पाइपं वइगु धाःसा व हे थःगु लिउने पाइप दुछ्वयाः थःके च्वंगु ग्यास हे काःसा जक का ।

मेलाम्चीया बाखं  

मेलम्ची धइगु नेपालय् ४६सालधुंकाःया गुलि प्रधानमन्त्री जुल, दक्वस्या भ्वय् न्यायेकेगु मोहनि खः । भचा भचा अन चलमल यातकि करोडौं च्वायेखनीगु जुयाः सुयां हे थ्व पुवंके मयः । जितः नं मयः । अथेसां हल्ला यायेमाल नि धकाः थ्व पालय् भचा यक्व हे हल्ला याना । पुवनीगु हे जुल । भचा यक्व तिसिनागु ला सुरुङय् ज्या यानाच्वंगु इटालियन ठेकेदार कम्पनी सिएमसी हे बिसिउँ वन । काचाकाचां जादु मन्तर यानाः बाःछिति मेलम्चीं तःगु पाइपय् लः वयेका । जनता खुश । थः हे राष्ट्रपति जूगुलिं हिति छगू दयेकाः उद्घाटन नं याका । पाकः थज्याःपिं जनतातय्त मेगु छु माल?

मोदीया नागरिक अभिनन्दन

नाकाबन्दी जूबलय् नेपालया बेहाल जूगु लुमंनि जि । ग्यास पेट्रोल वासः तकं मदयाः मनूत वाथावाथा कन । अज्याःबलय् जिं भारतयात नेपाःतय् दकलय् तःधंम्ह शत्रु धकाः नारा बिया । भारतयात फेसबुकय् सराः बियाच्वंपिं दक्व जुरुजारुं दनाः जिगु लिउलिउ वल । थ्व हे इलय् जिं भारतविरोधी राष्ट्रवादया नारा बियाः चुनावय् घघरानगु लिच्वः पिकया । थ्व हे झ्वलय् जि प्रधानमन्त्रीया मेचय् तकं च्वनेखन । थ्व का राजनीति धइगु ।

अज्याःबलय् मनूतय् भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी धइम्ह मनू गथांमुगः थें, खनकि हे आंग्साय् मि तयेथें । तर जिं सिउ, व मोदीया लाकां मफ्ययेकं जि जा नयागु हे पचेजुइमखु । थन जिं जनतायात जुरुक्क जुरुक्क प्यं ल्ह्वनेगु भासन यानाच्वने, उखे खबरीतय्सं व दक्व सावाँ ब्याजसहित थ्यंकाबिइ । अले जित गन मजिउ अन तियाः स्यायेथें ख्याःवइ । जि ला निम्ह कलाःया भाःतथें । थुखे स्वयाः द्यंसा उखे सालाकाइ, उखे स्वयाः द्यंसा थुखे सालाकाइ । अन्तय् जिहे मजिसेंलि सार्वजनिक थासय् हे जिं वया लाकां फ्ययेमाल । उकिं ला मोदीयात निथाय् निथाय् नागरिक अभिनन्दन याका । न्हापां जनकपुर थ्यन, अनं येँय् हे वल । नेपाली जनता गुलि ध्वां धाःसा व हे मनूयात न्हापा लाक्वपाक्व धयाः ब्वह बियाः लिपा वयात हे हयाः अभिनन्दन धकाः याकां दक्वस्यां लापा थानाबिल बाः । थुकियात धाइका सफल दलाली धकाः । 

थांथामय् प्रधानमन्त्री 

जिगु शरीरया हाल थ्व हे खः, थनं लिपा प्रधानमन्त्री धायेके खनीला मखनीला । छकः जितः जि थ्व देशया प्रधानमन्त्री धकाः सकसित क्यने मास्ति वल । धायेत ला यक्वस्यां धयाच्वन, तर लाज शरम मदुम्ह, ज्या याना क्यनेगु हुति मदुम्ह, खँ जक ल्हाइम्ह धाइगु । खःगु खँ झन् सहयाये थाकु । जि ला वाथावाथा हे कनीगु धया अज्याःगु खँ न्यनकि । अय् जुयाः जितः छकः कमसेकम जिगु ससः राजधानीया अंगलय् अंगलय्, बिजुलीया पोलपोलय् जिगु फोटो ब्वयेकेमास्ति वल । जिं चम्चातय्त हुकुम बिया — का थनया पोलपोलय् जिगु झकास् नारा छगू बियाः जिगु फोटो छापेयानाः तिकि । चम्चातय्गु ज्या हे धाःगु यायेगु । अले उपिं नं कां जुयाः जिं धाःथे योगदानय् आधारित सामाजिक सुरक्षा कार्यक्रमया नां बियाः जिगु फोटो तयाः आकर्षक पोस्टर थांथामय् यखात  । न्हूगु युगया शुरुवात धकाः पत्रपत्रिकाय् झ्याप्प विज्ञापन बियाबलय् उमि नं म्हुतु पाकापाका संकाच्वनेखन । विकास यायेम्वाः अथें हे विकास जूगु जनतां खन ।

करया आतंक

मनूत पुख्र्यौली सम्पत्तिइ मि दुइत राजनीति याः वइमखु । आखः ब्वनातःगु मदु, व्यापार व्यवसाय यायेत लाय् मदु धाःसा हे जक वइगु मनूत थन । अथे वइपिनि छेँय् भुतू दु । उमि नं मस्त, कलाः दइ । उमिगु बिचाः जिं मयाःसा सुनां याइ?

अथे जुयाः जिं जि सरकारय् वयेधुनेवं  संघीय सरकारं थःथःगु प्रदेशय् व नगरपालिकाय् थः ययःथे कर निर्धारण यायेगु छुट बिया । अले छु माल? अले वलका धाथेंगु प्रजातन्त्र । उकिंला जिगु सरकार वयेवं थी थी नगरपालिका व गाउँपालिकातय्सं लाक्वपाक्वकर कयाः हंगामा यात । छुकिइ जक कर मकाः? जनतायात गन गुलि गुकथं जिउ, अन उलि उकथं तिसिउगु खनाः जितः आनन्द वल । तिसिनाः, हुयाः फ्ययाः, लाफःपियाः प्याथः तक हे क्वाइँक्वाइँ न्ह्यल जनताया । अथे मयाःसा जिमि कार्यकर्तातय् चा नयाः च्वनी ला?

ज्या यानाः कमेयायेमफुपिं, मनूत हाल, तं क्यन, तर जिगु सरकार न्हाय्पनय् चिकं तयाः मुसुमुसु जक न्ह्लिाच्वन । उकिसं लाता ग्वाज्यःत जक दूगु प्रतिपक्षं चुइँक तकं नवायेमफुबलय् जिगु बहुमतया सरकारया लाखय् प्याखं राजधानीइ जक मखु, त्वाःत्वालय् गांगामय् तकं मच्चेजुयाच्वन । व का जिगु सफलता ।

सिण्डिकेटया बस

सरकार दयेकेवं हे छगू निगू मनूतय्गु दिमागय् कःनि सिइगु ज्या यायेमाल धकाः जिं धयागु खः । उकिं सरकार बनेजुइवं हे हावा तालं यातायात क्षेत्रया सिन्डिकेट अन्य यायेगु खँ पितहया । गृहमन्त्रालयं छगू निगू नौटंकी ला यात । तर जिं सिउ अज्याःपिं सिन्डिकेटवालातय्सं यानाः हे कार्यकर्तातय्गु खल्ति जायाच्वनीगु । अले लिपा लिपा थ्व खँय् म्हुतुइ पाकां सुयातया । मन्त्रालय मन्त्रालय दुथुइ छं दायेथें या जि ख्वयेथें याये धइगु सिद्धान्तं ज्या याःबलय् मनूत ज्यः जुयाः स्वयाच्वन । सिन्डिकेटया बाखं थन हे क्वचाल । खँ फछ्या जुल । 

३३ किलो लुँ 

नेपालीत गरिब, लुँ धइगु गुलिस्यां जीवनभरी हे खनीमखु । तर लुँ धइगु लुँ । उकिं जिं लुँ त्याकं त्याकं झिकेयाना । व जितः वा जिमि कलाःयात मालाः मखु । तर थ्व खँ मयःपिं थन दु । उकिं ला जिं झिकेयानाःगु ३३ किलो लुँ त्याप्प ज्वन । गन व उर्लाबारीया सनम शाक्यया हत्या, अले गन व ३३ किलो सुनकाण्ड सार्वजनिक जूगु । माःगु खँ ला व । 

उमिसं यानां यायेफइगु ज्या ला थ्व ? उकिं ला थुकिया नाइके धाःम्ह चुडामणी उप्रेतीं आत्मसमर्पण हे यात । म्वाःमदुगु खँ नवानाजुइम्ह एसएसपी श्याम खत्री फरार जुल । हल्ला माथि हल्ला जुल । जि थन हालेमते सनेमते धयाच्वना, उमि अन व याः थ्व याः मदु । आखिरय् जिं ज्वँ मधाःतले भौचा तकं ज्वनेफइमखु धइगु जक प्रमाणित जुल । व लुँ जिं कलाःयात तिसां तिइकेत हयागु मखु, जनतायात हे इनाबिइत हयागु खः । आसे ले, भचा जायेकाः उपयुक्त इलय् पिहाँ वइ । लुँ तिइमखंपिन्त बालकोटय् त्याःत्याः इनाबिइगु प्लान दु । 

एसिया प्यासिफिक समिटया सिरपाः

छगू विवादास्पद धार्मिक संस्था दु युनिभर्सल पिस फाउन्डेसन । उकिया एसिया प्यासिफिक समिट येँय् याइगु जुल । अज्याःगु संस्था संसारय् गुलि दु जुइ, तर थ्व संस्था जितः ला जिमि ससःकिजाया हे संस्था थें च्वन । देय्या तमाम समस्यायात मारो गोली, जिं ला उमित लय्तायेकेत लँ हे सुनसान जुइक स्वन्हुतक जोरबिजोर प्रणाली तयेका (लागु याके मफुत, व मेगु हे खँ) । जि थः हे न्ह्यःने च्वनाः उकिया व्यवस्थापन याना । जिं उगु संस्थायात गुलि ध्यबा बिया व धायेमखु, तर वं बिउगु १ लाख डलरया पुरस्कार स्वीकार याना, मन्त्रीपरिषदं निर्णय हे मयाकुसे ।  जि थज्याःम्हसित ‘नेतृत्व र असल शासन अवार्ड’ बिउगु, चानचुन खँ ला ? व अन्तराष्ट्रिय रुपं हे बदनाम संस्थाया पुरस्कार कयाः जि धन्य जुल ।

निर्मला बलात्कार व हत्या  

देसय् हत्या हिंसा धइगु सामान्य खँ खः । उकिसं कन्चनपुरय् निर्मला पन्त धइम्ह मिसामचाया बलात्कार धुंकाः जुल । थज्याःगु खँ नेपालय् सामान्य खः तर थ्व हत्याकाण्डया लिउने नां हे काये मत्यःम्हस्या ल्हा दु धइगु सिइवं मनूत हालाहल । शायद व मचा बःमनी मखुसे जनजाति वा दलित जूगु जूसां सुनां नं वास्ता मयाइगु जुइ । तर थन म्हुतुप्वाः मदुम्ह प्रमुख प्रतिपक्षी नेपाली कांग्रेस निसें महिला अधिकारकर्र्मी, मानव अधिकारकर्र्मी, नागरिक समाजं तकं सः तल । जिं न्हाय्पं मताःछु यानाच्वना । थुकिइ थिइगु हे जिगु सरकार घ्वाराक्क क्वदलीगु धकाः थू जिं । चानचुम्ह धकाः ला जि । 

वाइडबडीया वाइड म्हुतु

जिमि मन्त्रीतय् म्हुतु भचा तप्वाः, अथे धइगु वाइड । अथे जुयाः ला जिगु सरकारया तःधंगु ज्या धकाः बय्बय् यानागु

वाइडबडी जहाज लिपतय् इतिहासया हे छगू तःधंगु भ्रष्टाचार काण्ड धकाः प्रमाणित जूवन । संघीय संसदया सार्वजनिक लेखासमितिं बहालवाला संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्री रविन्द्र अधिकारीयात मूख्य दोषी क्यनाः प्रतिवेदन बिल । तर जिं थः मन्त्री अधिकारीयात राजिनामा तकं याके मबिया । लिपा सरकारं हानं छानबीन समिति दयेका, वनं ह्वतय् तयाबिया । छिं मसिउ ला? भ्रष्टाचारविरुद्ध शुन्य सहनशीलता धइगु ला जिगु क्या भाइरल नारा नि ।

पप्पुया पावर

पार्टीया लबः धइगु हे ठेकेदारी खः । अज्याःपिं ठेकेदारतय्त ज्या बिइमफुसा पार्टी गथे चलेजुइ ? जुल का, गौर जिल्लास्थित लालबकैया खुसिया टिकुलियाघाटय दयेकाच्वंगु ताँय् डुंगा छगः न्यानाः जक हे न्याम्ह सित हँ । गज्याःगु ज्या जुइ? अय् नं छुं खँ मदु, पार्टीयात ध्यबा प्वंका च्वनीपिं ठेकेदारतय्त कारवाही यायेगु ला खँ हे वइमखु । पप्पु कन्स्ट्रक्सन भाइरल जुल । पिनेया छु खँ, येँय् टेकुइ गतिमलाःगु पुल दयेकूबलय् हे वयात कारबाही मयाना । अज्याःपिन्त ला बरु जिमि राष्ट्रपतिपाखें सम्मान बिइकेगु जिमिगु योजना दु । 

शेरबहादुरया म्हुतु

छम्ह दु कानून, न्याय तथा संसदिय मामिला मन्त्री शेरबहादुर तामाङ । थ्व जनजातितय्त मन्त्री दयेके हे मखु धयां छम्हनिम्हस्यां अथे थथे धाःगुलिं कासा धकाः वयात मन्त्री दयेकाबियागु । व बडा जान्ने । वं विदेशय् ब्वंवनीपिं मिस्तय्गु बारे भचा अस्यः जुयाः हे उगुंथुगुं धयाबिल । खयेफु मखयेफु, तर वं अथे धायेजिउ ला? थन थःत सरकार जोगेयायेत थज्याःगु थाकुबलय् । प्रतिपक्ष ग्वाज्यः धयां जिउला? प्रतिपक्ष स्वयाः चलाख ला व फेसबुक सेसबुक धाःगु दुनि । सासः हे ल्हाके मबिइगु । अले वयात नं घ्वंघ्वंतता यानाः छ्वयाबिया का । जि प्रधानमन्त्री जुयागु देसय् विकास यायेत मखु, जिगु सरकार जोगेयायेत सकाः । 

सुख्खा बन्दरगाह काण्ड 

ज्या यानाक्यने भाःमखंपिं शासकतय्गु छगू मन्त्र दु —  जनतायात भचा भचा ख्याना हे ति । थथे हे यायेत जिं ताइँनतुइँ चोभारय् पुलिस फोर्स तैनाथ यानाः सुख्खा बन्दरगाह शिलान्यास यानाबिया । व्यापक सुरक्षाकर्र्मी तयाः, स्थानीय मनूतय्त पिहाँ हे वये मबिसे भव्य शिलान्यास जुल । ज्या छु जुइ, ठेकेदारयात पोसेजक यानाच्वना । अन गनं गाडी वइ, छु सामान हइ, गन यंकी धइगु दक्व छु मतलब ? न्ह्यागुसां विश्व बैंकया डेढ मिलियन डलर पच यायेमाःगु दु का ।

थज्याःगु खँ ला गुलि दु गुलि का । थन जितः व जिगु सरकार आलोचना याइपिं ग्वाःग्वाः । छकः जि व पुष्पकमलचा व दुर्गा प्रसाईं धाःम्ह साहुजीया छेँय् मार्सि जाकिया जा नयाच्वनागु मगमग बास वयेक । छपाः किपा छु सामाजिक संजालय् छु वल, पिने ला मि च्याःथें का । थ्व हे सन्दर्भय् व प्रसाइँया कलेजयात सम्बन्धन बिइगु व मेमगु खँयात कयाः डा. गोविन्द केसीं जुम्लानिसें इलाम तक वनाः अनसन च्वन । लाथेपाथे मेडिकल कलेजयात सम्बन्धन बिइगु चलनया विरुद्ध ऐन हयाः हे स्वास्थ्य क्षेत्रय् दयावयाच्वंगु माफियाकरण न्हंकेमाः धाइम्ह व । थ्व सरकार थ्व पार्टी अले वया अबुं ध्यबा बियाः चले याइगु ला? खला अनसन हे जक च्वंगु खः, तर देय् हे च्यात । जित प्यनय् मिं पुत । 

थ्व जमाना हे प्रचारया जमाना खः भाइ । उकिं जिं थःगु सरकारया १० महिना तथा चालु आर्थिक वर्षया न्हापांगु पाँच महिनाया प्रगतिया तथ्याङ्क धकाः संसदय् पेश याना । जिं सिउ, उकिइ दक्व धयाथें तथ्यांक गलत धकाः । सरकारी अभिलेखय् हे मदुगु नं न्ह्यःने तयाबिया । मस्त वाताहाँ स्वयाच्वन । लिपा अधिकांश नक्कली व बढाइचढाई यानातःगु तथ्य धकाः सार्वजनिक ला जुल तर जि धइम्ह जि हे नि, भचा हे मछाः मजुया । 

जितः तं पिहाँ वलकि छिमिसं सिइमखु, जितः यःगु संस्कृत विश्वविद्यालयया उपकुलपति कुलप्रसाद कोइरालायात  त्रिभुवन अन्तराष्ट्रिय विमानस्थलं हे अपहरण याकाबिया । बिचरा क्यानडाय् १७ औं विश्व संस्कृत सम्मेलनय् भाग काःवंम्ह जिमि पुलिसचातय्सं बालुवाटार हयाबिल । थज्याःगु ज्या ला हिटलरं तकं मयाः जुइ ।

अथे हे सिधा प्रश्नयात सिधा बन्द यानाबिया ।  सूचना तथा संचार मन्त्री गोकुलप्रसाद बाँस्कोटा जिमि यःम्ह मन्त्री खः । वयात ला सात खून माफ । तर वयात हे नेपाल टेलिभिजनया सिधा प्रश्न धाःगु ज्याझ्वलय् सार्वजनिक सम्पत्ति विवरणया बारेमा उगुं थुगुं न्यनाः कायल यात । अरेबाबा जिगु एकमना सरकार थ्व जिमिसं नयेत सुयां अबुयाके न्यनेमाःला? लिपा बिचरा व हे बास्कोटा नं फोनकल रिकर्डया कारणं मन्त्री त्वःतेमाल । 

मेगु छु धायेगु । थज्याःगु खँ ला गुलि दु दु का । च्वकालूगु नक्सा लुमंला? धरग्वाराया खँ ल्हाये ला? जिं उद्घाटन यानागु लँ, स्कुल व अस्पतालया खँ ल्हाये ला? निकः ला संसद हे विघटन यानाबिया, खल्तिं खल्तिं विधेयक हया, एकमना सरकारं १९कः ला मन्त्रीमण्डल विस्तार याना । न्ह्यागुसां जितः थथे क्वह्यंम्ह नकचरा देशयात ध्वंप्वालय् कुरकीम्ह दयेकेत जितः ग्वाहालि यापिं मोदीचा, जिमि विद्या डार्लिङ, जिमिगु पार्टीया हुतिहारा सांसदत, माओवादीया हे जिमिगु लिउलिउ न्हिपं संकाः वःपिं सांसदत, ससःखलः, थः मतदाताया तकं कदर यायेमसःपिं नालायक नेवाः सांसादत, जिं ग्वलाःगु क्यनाः हाकःगु धाःसां लापा थाइपिं दास कार्यकर्तात व यायाःथे याकाः स्वयाजक च्वनीपिं जनतायात यक्व यक्व सुभाय् । अन्तय् थ्व हे धाये, जि राजिनामा बिइमाःम्ह मनूला मखु, अथेसां आः भचा आराम नये, धर्मकर्म याये धकाः जक थ्व राजिनामा बियागु जुल । सकसिया जय जुइमा ।

नःलि लय्‌पौ सायाः ल्याः गु‌ला ११४१ (अगस्ट २०२१)

किपा कान्तिपुरपाखें साभार कयागु जुल ।