राजेन मानन्धरछगू म्हगस हे जक उलि लुमुसेच्वनी, थथे ताल जितः जब जिं सिल कि सिंगापुरय् जुइगुत्यंगु छगू लः सम्बन्धी कन्फरेन्सय् जि नं वनी खनीगु जुल । वनेगु प्रस्ताव तःम्ह पासा प्रकाश अमात्य, अले जिपिंलिसे वनीम्ह काठमाण्डू पोस्टया विकास संग्रौला नं दइगु ।
जिं धया, म्हाः, जि वनेमखुत । वँय् चाःगु मखु जिं, तर जितः थथे हे धायेमाल । अफिसया न्हूम्ह हाकिम, अन न्हूगु गुटबन्दीया दुने जिं जितः न्ह्यंकेमफुगु जिं चाः । अले जिगु छेँया अवस्थां नं आः म्हालंक द्यः यायेमाःगु अवस्था वयाच्वंगु धकाः नं जिं मचायेकागु मखु । उखे लत्या लिपा लछिया बिदा कयाः जापान वनेगु मिलेयानातये नं धुन । तर लिपा थःत चिनातयेमफुत । वने हे क्वःछिना । जूजूगु जुइका ।
०००
सिंगापुरय् थ्यंबलय् बाचा हे जुल । संसारय् अज्याःगु छगू निगू जक देश थ्व, गन नेपाःमियात भिसा मकासेवःसां अनअराइभल भिसा बियाः लसकुस याइ । सिंगापुरं जिमित लसकुस यात । मनय् गज्याःगज्याःगु खँ वयाच्वन । न्यनाजक तयागु, अन बँय् भ्वं छकूचा तकं वांछ्वयातइमखु अले चुइँगम जक नःपिन्त हे गुलि गुलि बं पुइकीगु हँ । ब्वनाजक च्वनां हे म्हय् कुचुकुचु मिनीगु ।
प्रकाशया किजाया ग्वहालिं छगू चिकीचा धंगु होटलय् थाय् दइगु जुल । चा बिके खनीगु जुल धकाः मन धुक्क जुल । ट्याक्सिइ च्वनाः वना छ्वया । चान्हय् नं दन्न च्वं । मनूत ला मखु, मोटरत धाःसा जुयांच्वन । गबलें मद्यनीगु देय् जुइ थ्व । जितः ट्याक्सिं कुहाँ वनाः न्यासि हे वनेथें जुल । जिगु मिखाय् जिगु येँया झ्वाग्रापाग्रागु लँ चाःहिउवल । ववं जि थसः पात जिगु राजधानीइ, जि धाःसा ट्याक्सिइ हे ।
०००
जुलाइ १२या सुथय् २ बजे जुल खइ, जिपिं जिमिगु बःचाधंगु होटल दि हाइभय् थ्यंबलय् । छेँचा जक थेंच्वं — नां थें हाप्वःचा जक । तर यचुसे पिचुसे । खँ ल्हाइगु नं नाइसे च्वं । दक्व अंग्रेजी भाय् सःपिं जूबलय् जिमित भाय्या समस्या मजुल । थःगु हे छेँया क्वथा थज्याःगु । न्ह्यइपुसे नं च्वनाच्वन । जिगु खुँमिखां अन दुहाँ वसांनिसें अन ब्वयातःगु अजू चायापूगु कलाकृतित खुयाः खुयाः स्वयाच्वंगु । अदभूतगु कला संग्रहालयथें च्वन जितः थ्व । कलाकार वा कलापारखीया छेँ जुइ थ्व होटलथुवाः ।
क्वथाय् लासाय् छकः थसःपाया । सिचुक म्वःल्हुया । अले हानं जिमित व हे यइपुगु थाय् नं हसंमसं धाल । नकतिनि सिंगापुर थ्यंगुया लसता धायेला । म्ह न्यलेधुंकूगु खःसां जिपिं हानं वसः हिलाः पिहाँ वना । चछि हे लुखा चायाच्वनीगु होटल जुयाः जिल ।
प्याखं हुलाच्वंगु तुतियात थातय् ततं जिपिं भचा उखे वना । लँय् मनूत जू दु आःया इलय् नं । लिक्कसं २४घौ हे चालाच्वनीगु मुस्तफा सेन्टर धाःगु डिपार्टमेन्टल स्टोर दूगु जुयाच्वन । मनूत आःया इलय् नं द्वँ द्वँ सामान न्यनायंकाच्वन ।
०००
सुथय् तिनि द्यनागुलिं दनागु नं लिबाक्क हे जुल । जिमिगु सिंगापुरया सुद्र्यः स्वयागु न्हापांगु दिं । मिखा चिमचिम यायां पिहाँ वया । बिचाः याये, झीगु देय् छाय् सिंगापुर मजुल ? न्हापा ४७सालपाखे चुनावया इलय् लखं सतक सिलाबिइ, येँयात सिंगापुर दयेकाबिइ धकाः भोट काःपिन्सं थःगु ला सिंगापुरयागु थज्याःगु ततःखागु महल दयेकल, तर येँया सतकया गति व हे तिनि । न उमि भचा लज्या जुल, न झीसं उमित कक्कु ज्वने खन । म्वँद्वँ मखंपिन्त छकलं जाकिद्वँ क्यनेथें जुल, ४६साललिपा गामं गामं खुसिबाः वःथें वःपिं मनूत अले उमिसं ज्वनावःगु अव्यवस्था । थनया सतक, छेँ, मनूत स्वयेबलय् गुलि न्हयइपुसे च्वनी, व स्वयाः थःगु येँ देय् लुमनकि नुगः हिइसे च्वनी ।
चाहिउहिउं जिपिं अनया दकलय् तःधंगु इलेक्ट्रोनिक सामानया बजार दूगु शिमलिम स्क्वायरय् थ्यन । ततःबालागु लँ, लँय् वाउँगु गार्डन । लँसिथय् दनाच्वंगु छखा तखागु खाःया खालं भुनातःगु छखा विशाल बिल्डिङ । सिंगापुरया दकलय् तःधंगु इलेक्ट्रोनिक सामानया बजार । झीगु विशाल बजार थज्याःगु न्यागू झिगू हे दइ जुइ थन । ग्वःतँ ग्वःतँ जाः ।
दुने पसःया पसः जक । दक्व दक्व हे विद्युतीय सामानया जक बजार । टिभी, मोबाइल, कम्प्यूटर, ल्यापटप, क्यामरा, घडी, वसःहिइगु मिसिननिसें कयाः भुतूयात माःगु दक्व सामान । हरेकस्या थःथःगु मिइगु पहः । गुलिस्यां छ्यापं, गुलिस्या छु छु फ्वसा । न्हूगु स्वयाः न्हूगु सामान फालाफाल । स्वस्वं हे इकुसे च्वनावः ।
छपु बाखं जक । झिंस्वंगूगु शताब्दीइ सुमात्राया पालेम्बांग द्वीपया राजकुमार चाःहिउवंबलय् वयागु जहाज तज्यानाः व छगू जंगलय् लात हँ । अन जंगलय् "सिंह" खनाः उकिया नां हे सिंहपुर तयाबिल हँ । बाखं ला खः, थ्व द्विपय् सिंह दइगु सम्भावना हे मदु । अजूचायापुगु खँ मखुला, कि गन सिंह धइगु हे दइमखु, अन सिंहया आकर्षण थपाय्जि ।
सिंहया मोहं नेवाःतय्त नं म्हो भुनातःगु मदु । सिंह मदूगु द्यःगः, बहाबहि सतः, छुं छुं दइमखु । झी पुर्खा कलाकारपिन्सं सिंह गन खन जुइ, सुनां उकिया चित्र वा मूर्ति दकलय्न्हापां स्वनिगलय् ज्वनावल जुइ । थुकिया हिसाब किताब सुनां मालीगु ? न्ह्यागुसां सिंगापुरं सिंहया नां च्याकाबिल संसारय् । लिपा मनूतय्सं सिंगापुर सियाच्वनी, सिंह मसियावनी ।
०००
जिमित सःता तःकथं जिपिं न्हिनय् तिनि कन्फरेन्सयाःथाय् थ्यन । वाउँगु क्यबय् ज्यःनां जिमित पियाच्वन, अले थी थी देय्यापिं विशेष यानाः लःया ख्यलय् ज्या याइपिं विकासकर्मीत व पत्रकारत थ्यना च्वन । दक्व जिमित पियाच्वंगु ला नेपालयात, जिमित नेपाः धकाः म्हसिइकाबिइवं दक्वं लय्ताल ।
लिपा जिमित सिंगापुरय् लः गथेयानाः सफा याइथाय् यंकल । उमि ला चःबिं पिहाँ वःगु फोहरगु ताकुगु हाकुगु लः तक हे त्वने जिउगु दयेकी खनी । अथे धलं वःगु लःयात प्रशोधन यानागु धकाः जिमित छगू छगू गिलास लः त्वंकल, अले छगू हिसिचा दूगु लः शिशि नं बिल । मेपिंसा थिइ घचाइ, तर जिमित अथे छुं मजू, लः हिरा थें यचुसे च्वं ।
छता खँय् स्वनिगः व सिंगापुर ज्वःलाः । व प्यखेरं लखं चाःहिइकातःसां लः मेगु देसं आयात यानाः त्वनेमाः, झी झीगु दथुं बागमति विष्णुमति बाः वनाच्वंसां ट्यांकरं लः न्यनाः त्वनेमाः । थ्व ला अवस्थाया खँ जुल । तर उमित धाःसा द्यवं हे त्वनेगु लः यक्व मबिउगु, झीत धाःसा द्यवं न्ह्याक्व यक्व त्वनेगु लः बिउसां नकतिनि थन वःपिन्सं थनया प्राकृतिक लःया मुहान अले चांन्हिं हायाच्वंगु ल्वहंहिति स्यंकाः मेलम्चिया बाखं मियाच्वंगु । फरक थुलि हे ।
झीथाय् नं सःसिउपिं ला मदुगु मखु नि । अमेरिकाय् जापानय् ब्वनावःपिं हे सरकारया मन्त्रालयया सचिव उपसचिव जुइ । अझ सरकारं थः कर्मचारीतय्त तबलया तलब, ब्वनाया अलग ध्यबा पुलाः गन गन छात्रवृति बियाः ब्वंकेछ्वइ, अले उपिं हे लिहाँ वयाः खुसिइ धः ल्वाकछ्यानाया तलब नइ । गन सुनां स्यंकल धकाः हे धाये मसयावइ जि । सिंगापुरया व जनता व उमिगु मिहेनतयात ज्वजपला यानाः पिहाँ वया ।
०००
जुलाइ १३ थौं । चान्हय् चान्हय् चाःहिलेगु बांलाःगु बानी मखु । सुथय् न्हापां कन्फरेन्सय् वनेमाःपिन्त ला थ्व झन् हे मजिउ । लिबाक्क द्यना, लिबाक्क हे दना । अले धाधां हे थौं जिपिं लिबाक्क तिनि थ्यन ज्याझ्वलय् ।
हानं थ्यन जिपिं शिमलिम बजारय् बहनी । बहनी जूसां पसः तिइ धइगु धन्दा कायेम्वाःगु थाय् व । न्यायेमाःगु छगः ल्यापटप, अन दु द्वलंद्वः । जिं न्हापा येँय् थथे ब्वयाः मनुखं थियाः, चलेयानाः स्वयेजिइक ल्यापटप मियातःगु मखनानि । ध्यबां भाय् मल्हाःसां कया हे छ्वया म्याकबुक । छकः यलकि व हे माःम्ह जि ।
सिचुगु व शान्तगु ततःबालागु लँ सिथय् जि व प्रकाश खँ ल्हाल्हां वयाच्वना । जिमिगु मिखाय् सिंगापुर अले नुगलय् नेपाः । खँ ल्हायेगु मेगु विषय छु जुइफइ? जिमिसं बिचाः ततं वयाच्वना — धाथें नेपाः छाय् विकास मजूगु ? छता हे जक लिसः दु, झी नेतातय् खँ जक ल्हायेगु ज्या मयायेगु बानी दु, व हे कारणं खः । अथेसा नेपाल असफल जूगुया सु जवाफदेही ले ?
०००
न्ह्यागुसां कन्फरेन्सया नियम कथं अथे याये थथे याये धयावया । अले अन ब्वतिकयागुया दसिपौ ज्वनाः होटलय् लिहाँ वया । पलखं प्रकाशलिसे व गनं मदूगु समुद्री सिंह अथवा मरलायनया लिक्क च्वनाः पलख न्ह्यपुका अले व थःगु लँ लिनाः वन ।
जि व मरलायन पलख खँ ब्याका । मिखां मिखां जक हे सां । मरलायन — नामं हे धाः समुद्री सिंह, अथे धइगु म्ह न्यायागु, छ्यं धाःसा सिंहयागु । स्वःसा छुं हे मखुथेंच्वं । नाकं तःधंगु नं मखु । सन् १९७२य् न्हापां थ्व दयेकूगु, ८.६मिटर जक तजाः । डेनमार्कया मरमेड व ब्रुसेल्सया मानिकेन पिस थें हे नाकं बांलाःगु मखसें नं व शहरया हे आकर्षण जुइत ताःलाःगु मूर्ति थ्व । सन् २००२लय् आःया मरलायन पार्कय् तये हःगु हँ । वयागु म्हुतुं हायाच्वंगु लखं नं मनूतय्त लःया महत्वया खँ कनाच्वन । लः मदुसा न मरलायन दइ, न वयागु म्हुतुं लः हाःगु स्वयेदइ । शायद मरलायन मदुसा सिंगापुर हे दइमखु ला, हला?
अन हे समुद्र, अन हे अनन्त आकास, अन हे वाउँगु पार्क, अन हे अत्याधुनिक विल्डिङ । दयेकेत हे खःसा उलि तकूगु थाय् म्वाः खनी । हरेक चिजय् सुन्दरता दइ, यदि मन प्रफुल्लित जुल धाःसा । खन कि स्यंकेत हे स्वइपिं झी नेपालीत थज्याःपिन्त जूसा धाःसा मिखाय् हे स्यंकेगुया स्यंकेगु जक खनाच्वनी जुइ ।
मनूत म्वः म्वः वयाच्वन । गुलिं ज्वलिं ज्वः, गुलिं परिवारलिसे । कतांमरितय्गु पसःथें च्वं । बांलाःगु हे खःला, दुपिं जुयाः स्वयेजिइक पुनेसःगु ला । न यौवनया बां हे बांलायेगु ला । स्वस्वं ज्यः जुयाच्वन जिगु मिखा । मेपिन्सं खंसा गुलि नयेथें स्वयाच्वंगु धाइ जुइ जितः । तर मिखाया स्वयाः हे जक लुधनेगु मतिइ ।
ह्याउँगु निभाः खिउँखिउँ धयाहल । मनूत दक्व दक्व हे ह्याउँसे । मतिनाया रंग नं ह्याउँसे च्वनी जुइ । खिउँलकि मनूत मतिना ब्वयेमालावइ । बांमलाःगु अथे छुं मखु, तर अनया ज्वलिं ज्वः ल्हाःज्वनाः वयाच्वंपिं मतिनाया झंगःतय्सं जितः सालाच्वन, ब्वयेकाच्वन । जि धाःसा याकःचा । न्ह्याबलें थें याकःचा । खिउँसे च्वनावःलिसे अनं थनं मदयेक मतया जः ह्वलातल । ह्याउँसे, वाउँसे, म्हासुसे, वँचुसे । लः जक बांलाः धयां लखय् मतया जलं खलकि झन् बांलाइगु जुयाच्वन ।
मनूत स्वीदँ पीदँ न्ह्यः अस्तित्वय् मदूगु छगू सिमन्तिया मूर्तिइ थःगु देय्यात हे विश्वय् म्हसिकाबिइगु राजदूतया प्रतिबिम्ब खनाच्वन । झीथाय् झिंन्यासःदँ पुलांगु मूर्ति व मेमेगु पुरातात्विक वस्तु नालाकाः तकं मदयाः, द्यःगः सिथय्, लँ सिथय्, दुबातय् इसःथिसः जुयाच्वन । न झी इतिहासय् म्वायेमाःपिं जुयाःला, जितः ऐतिहासिक बस्तुत खनकि गर्व जुइगु । खनं अज्याःगु पुलांगु इतिहास थौं दयेकेधयां दयेके जिइला?
अले जि थ्यन अनया प्रख्यात बुगिस जक्सनय् अले बुगिस स्ट्रीटय् । अपाय्चा कूगु धयातःगु सिंगापुरय् सारा युरोप हे कःघानातःगुथें । यचुगु पिचुगु उलि हे, मनुत सभ्य उलि हे । उलि हे लँ तब्या, ट्राफिक लाइटं ज्या यानाच्वन, छम्ह धकाः ट्राफिक पुलिस दनामच्वं ।
धाधां जितः लिबाइथें च्वनावल — थौं एस्पेरान्तो भाय् ल्हाइपिं पासापिं नापलायेमानि । अन लँय् वनाच्वंम्ह मय्जु छम्हसित जि वनेमाःगु थाय्या बारे न्यना । वं ला जि ट्रेनय् वंसा जक थ्यनी धाल । जिं जिगु कपाः ज्वना, जिं व थाय् उलि तापाः धकाः बिचाः हे मयानागु । जिं ला सिंगापुर छगुलिं जिगु खल्तिइ न्ह्यं धकाः च्वनागु । इलं मलायेधुंकल, लिबाक्क थ्यनकि जितः धाइ, नेपाःयात हे धाइ । घडी स्वस्वं जि ट्रेन स्टेशनय् ब्वाँय् ब्वाँय् वना ।
उखें थुखें लँया नां स्वस्वं वनां पलखं हे स्टेशनय् थ्यन । सासः थाहाँ वल । व हे ला जुयाच्वन बुगिस स्टेशन । क्या फसाद । जि थ्यने माःगु हे व हे स्टेशन । जिं न्यनागु मिलेमजूगु ला, वं कंगु मिलेमजूगु ला । दक्व पासापिं नापलात ।
नयेथाय् थ्यन । थन ला गजबगु तरिका खनी — अन बछि जक बुक्क मनातःगु ब्वयातःगु न्हय्ताजि वाउँचा वा लाया परिकार ल्ययाः छगः थलय् तयाबिइगु । अन हे भुतू थज्याःगु थासय् च्वनाच्वंम्हस्यां व कयाः ग्वाराग्वारादाःगु चिकनय् व थुनाः पुकाबिइ अले साःगु क्वाःगु ब्यले तयार जुइ । जिं मिखा तिसिनाः ल्ययाःगु नसा ज्वलं मसाः ला मजू खनी । छु नं मसिउ, छुकियागु नं मसिउ । कथु हे हिइक पालु, तर साः, तसकं हे साः । ननं छझाः न्ह्इपुक खँ जुल ।
नयेगु व खँ ल्हायेगु सिधयेकाः जिपिं पिहाँ वया । दुने सिच्चुक च्वनाच्वनागु, पिने हप्प क्वागु फसं भुंवल । अथेसां जेन्दं जितः मरिना बेतक तःवल । समुद्र व विलासी शहरी जीवनया संगम । म्हगसय् खनेथें दक्व दक्व जिगु मिखा न्ह्यःने वयाच्वन । जिं बिचाः यानाच्वना, सिंगापुरय् बांमलाःगु धइगु छु दु जुइ, गन दु जुइ । थन हे आः याकनं एशिया हे तजाःगु होटल दयेकाच्वंगु धाःगु न्यना । सैन्य प्रदर्शन यायेगु थाय् नं थ्व हे, आतिशबाजीया मज्जा कायेगु थाय् नं थ्व हे ।
अनं जिपिं वना एस्प्लान्दे — समद्र व सिंगापुरया खुसि नापलाइथाय् । थन छगू पार्क दु एस्प्लान्दे धाःगु, अले आः अन हे १६००म्ह मनूत न्ह्यंगु कन्सर्ट हल अले २००० म्ह मनूत न्ह्यंगु थियटर दयेकातःगु दु । गनं धू छफुति मदु, लः छफुति वानाच्वंगु दु, भ्वंकुचा छकू धकाः गनं कुतुं वनाच्वंगु मदु । पलाः हे तयेमात्रं जिगु लाकां या धू जक बँय् किइला धकाः ग्यायेमाः । जि अन छम्ह मेगु हे ग्रहं वःम्ह मनूथें ।
जिगु मनय् खँ वयाच्वन । नकतिनि नकतिनि प्रजातन्त्र वःबलय् छकलं दक्व दक्व हे विकासया खँ ल्हाइपिं जुल । न्हापा पंचायती नेतातय्सं एशियाली मापदण्ड व आधारभूत आवश्यकताया खँ यक्व न्यंकल, अब अगाडि बढ्नु छ धकाः टिभी विज्ञापन नं यक्व हे क्यन । तर विकास छुकियात धाइ धकाः मक्यं । सिंगापुरयात धाइगु जुयाच्वन का विकास ला ।
जेन्दं जितः सिंगापुर गथे जुयाः सिंगापुर जुल धकाः कनाच्वन, जिगु न्ह्यपुं जितः स्वनिगः गथे जुयाः स्वनिगः जुल धकाः धयाच्वन । न्यासःदँ न्हयः झी लुँगजू दूगु द्यःगः दयेकेसःपिं, सँझ्याः, दूगु छेँ दनेसःपिं चछिं न्हिछ्रिं लः हाइगु ल्वहँ हिति दयेकेसःपिं थौं लुँहितिया लिउने शपिङ मल दयेकाः लःया मुहानय् लाकमं प्यंकीपिं जुइधुन । झीसं न्यातपोल द्यःगः दयेकूबलय् थन सिंगापुरय् च्वंपिं जा नयाः न्व हे सिले सःला मसःला । थौं थनया बँय् जिगु किचःया धू लाइला धकाः जि लिलिचिलाच्वना ।
चपलचा लाकां, बागःपाइन्ट, नकतिनि न्यानागु ल्यापटप ब्याग, चःतिं तिसिइजिइथें प्याःगु टिशर्ट अले जि । जिया जि जक । तबालागु लँया सिथं सिथं न्यासि वना । न्हापा वनेधुनागु दक्व हे लँ धयाथें जिं जिं जितः क्यक्यं यंका । मनय् खँ वालाच्वन । थः, थःगु देय्, थःगु स्वनिगः, अनया प्राचीन सम्पदा, न्हून्हूगु नकतिनि दनाहःगु ततःजाःगु छेँ । खुसिबाः वःथें देय्या ७५गू जिल्लां वःपिं मनूतय्गु बगाल । थःगु जिल्लाया विकास याये अल्छि जुयाः स्वनिगलय् वःपिन्सं थन छु भिंकी जुइ । अले बुलुहुँ बुलुहुँ जिगु व हाःनाः मदुगु, शहरी विकासया नामय् कलंक जुयाच्वंगु शहर मिखाय् लुत । संसारय् दकलय् तःहाकःगु हिमाली श्रृंखला हिमालयया मुलय् लाःगु जिगु देय् दछियंक च्वापु नायाः बाःवयाच्वनेगु यचुगु लःया खुसि दूगु जिगु देय् अले थ्व लः तक हे विदेशं हयाः त्वनेमाःगु सिंगापुर । हरेक विकास धइगु अवसर धाइ, अवसर दयेवं नं देय् हे किलं नयेथें नयाच्वंपिं नेतातय्गु ल्हातिइ लातकि भगवानं हे ल्हाः जायेक अवसर बिउसां छुं जुइमखु खनी । न्ह्याक्व नेपाःया बिचाः यायेमखु धाःसां नेपालं जितः भ्वाः भ्वाः प्यंकः वयाच्वन, लपु ज्वनाः इसःथिसः यानाच्वना । जिं सहजक यानाच्वना, लिसः मबिया ।
जि वनाच्वना । सिंगापुर मद्यंनि । लँय् ल्हाः ल्हाः ज्वनाः चाःहिलाच्वंपिं ज्वलिंज्वःत मद्यंनि । पसःपिसः नं मद्यंनि । पसलय् पसलय् च्याकातःगु झिलिभिलि मत नं मद्यंनि । याकःचा जि सर्गतय् स्वयाः यःयःगु म्ये हालाः न्यासिवनाच्वना, नापं ल्हाः ज्वनाः वनेत मदुम्ह मतिना लुमंकाः । सुनां नं जिं हाःगु म्ये मताः । जिगु म्येय् सः कम, अले मतिना यक्व दु, व उमिस खनीमखु । गबलें गबलें सुयातं चायेक मचायेक यानागु मतिनाया म्ये ।
बाचाः सिंगापुर हे चाःहिल लाकि छु जिं, जिगु होटलय् थ्यंबलय् १२ बजे जुइधुंकल । जितः गुलि त्यानु धइगु जिं हे मचाः, माया नं मवं जितः जि त्यानुका वःगु खनाः ।
थःगु क्वथाय् वनां निम्हं फुंफुं सः वयेक द्यनाच्वनेधुंकल । मिखा जिगु चाःलाकि मचाः हे जिं मसिउ । जिं उलि हे जक सिउ कि कन्हय् सुथय् ६ बजे ला चाङगि एअरपोर्टय् थ्यनेमानि । तिनागु मिखा धाथें तिसिनाछ्वया । थुकिइ हे लय्ताः कि जिं वने न्ह्यः छकः सिंगापुरयात कस्सिक मतिना यायेखन ।
नेपालभाषा टाइम्सय् पिदंगु
rzm
https://jheegu.com/191220a/
