20151205 - प्रेमं जाःम्ह प्रेममान

⚏प्रेमं जाःम्ह प्रेममान

प्रेमं जाःम्ह प्रेममान

   ने. स. ११३६ कछलागा नवमि          राजेन मानन्धर

गुलि दत गुलि दत । छकः प्रेममानलिसे प्रेमया खँ ल्हाये धकाः मतिइ तयाच्वनागु । दिन वयेमाः धाःथें जुयाच्वंगु ।

वय्कः थः हे जिथाय् क्वथाय् न्ह्याबलें दुस्वःझाइ । खालि ल्हाः गबलें जुइमखु । गुबलें निझ्वः प्यझ्वः कविता वा म्ये ज्वनाः, गबलें मनय् लूगु नगुःखँ ज्वनाः, कि मखुसा न्हापा न्हापा थम्हं ज्यानातयागु छपाः निपाः पौभाः हे ज्वनाः नं झायाच्वनी । जिथाय् लुखाय् हे झ्वान्याङ्ग दनाच्वंगुथें । फ्यतुना दिसँ धकाः मेच न्ह्यचीके, वय्कः ला हानं मेथाय् गन थ्यंके धुंकी । गुलि फूगु धायगु नि । फेसबुकं यानाः वय्कः जिथाय् न्हिंछधू धयाथें हे थ्यं । जि नं वना, वय्कःया झ्याःक्वय् छधू निधू ।

न्हापा मचा मचा बलय् धायेमाल, जि नं साप चित्र च्वयेन्ह्याः । छेँय् ब्वःबिइक ब्वःबिइक द्यःया चित्र च्वयाच्वनेगु । अबलय् हे नां न्यनातयागु जिं वय्कःयागु । जिं मचाय्क जिमि प्रेरणाया द्यः, प्रेममान ।

फेसबुकय् नापलाय् धुंकाः तिनि सिल वय्कः ला म्हंमफु नं धकाः । गबलें खालिमजू, न्हासय् अक्सिजनया पाइप । खनकि छकः वने थें च्वनी । हानं खिउँल कि किपालु तं थें जि गन गन । वने धयांजक वनेखनीगु ला । भिन्द्यःयाथाय् जूसा धकाः । अले गन गन धकाः न्यने अन अन धाइ, हानं फासांफुसुं । ई न्ह्यानाच्वनी, ताः लाइमखु ।

पासा विमला शाक्यं सिउ खनी वय्कःया छेँ । छन्हु लाः मलाःया बिचाः मयासे जि व बिमला मोटरसाइकलय् च्वनाः स्यूचाटारय् वनां हे त्वःता । व ला वना , गन गन का । न्हूगु बस्ती, छकः वनाथे हानं वनेबलय् मजुइगु थाय् । लुइकां त्वःता । खिउँसे हे च्वनेधुंकल थ्यंबलय् ।

न्ह्यःने छकू बगिंचा, छखे ल्वहँया चीबाः, मेखे शाक्यमुनि बुध्दया मूर्ति । कलाकारया छेँय् कला ला ध्याक्वय् कुंचाय् तकं स्वब्यानाच्वनी । लुखा चाः । अथे सां सःतेला मसःतेला जुल ।

जिमि निनि विद्या, वय्कःया जहान, लुखाय् दंझाल । लुमुगु लसकुस जुल ।

मातं क्वथाया लुखा चाल । झ्याःक्वय् लानातःगु लासाय् प्रेममानजु तुति झ्वःलंकाः फ्यतुना च्वनादिल, सिलखं त्वपुयाः । जिमित खनेवं अजू हे चाल जुइ, निपा ल्हाः प्यपुंका दिल । ख्वालय् न्हिलाया स्वां ह्वल । मतिनाया स्वांक्यबय् थ्यन जिपिं छकलं । जिपिं धन्य जुल । न्ह्यनेसंच्वंगु चकति सालाः जिपिं निम्हं छिंक फ्यतुना । वयेधुंकूम्ह औपचारिकता हे जिमिगु पह खनाः लिफःतुलाः वन । जिमित छु औपचारिकता, न्हियान्हिथं हे नापलानाच्वनापिं ला खःनि ।

छखे खाता थसः पानाच्वन । द्यःने छपाः अर्धमूर्त आधुनिक पेन्टिङ । मेच छगू प्वं । लिक्कसं उगुंथुगुं वसः, कापः, माःगुं म्वाःगुं थःथःगु थासय् गथे तयातल अथे हे लानाच्वन । छखे तजाःगु दराज । उकिइ लिधनाच्वन, प्यकूंलाःगु स्वंगू फिटति तजाःगु आधुनिक धायेमाःगु क्यानभासय् एक्रिलिकया पेन्टिङ वाउँम्ह तारा, भचा इम्प्रेशनिस्ट पह दु । सुनां याःगु जुइ ? छतिं प्रेममान ख्वाः मवः । लाःसा सुं सयेकेत धकाः थन वयाच्वंगु जुइका धकाः च्वना । “उकुन्हु भचा फुथें च्वनाः क्यानभास कयाः एक्रिलिकय् ज्या यानाच्वयागु का । अथें च्वने नं मछू । छु याये छुयाये जुयाः म्हाइपु छ्यायेथें ल्हाः भचा संकागु का,” जिगु शंका निवारण जुल ।

प्रेमया मेगु नां प्रेममान । व हे ख्वाः , व हे सँया स्टाइल, त्यलाःगु मिखा, दारि भचा भचा किनाच्वंगु दु मन्चाय्, आः ला तुइसेच्वं । न्हयाथेच्वंसां व हे प्रेममान । लासाय् थःगु लिक्क आइपड व मोबाइल द्यतनाच्वन । वासःइसः थःथःगु पाः पियाच्वन । न्हासय् प्यपुनाच्वंगु अक्सिजनया पाइप बँय् हितुमतुहिनाः अंगः लिक्क धंकातःगु अक्सिजनया सिलिण्डरय् स्वचानाच्वंगु दु – वय्कःया भासं धायेगु खःसा बबर समशेरया ग्वाय् । झ्यालय् पर्दा चायेला तिइला यानाः यगानाच्वन ।

ख्वाः चक्कं । उसाँय् फु मफुया खँ वइगु जु हे जुल । यक्व हे दयेधुंकल थें च्वं थथे लासाय् हे च्वनेमायेक मफयाच्वंगु – दम हँ, हार्टबिट हँ, मेगु नं छु छु हँ । तर नं वय्कलं थःगु ख्वालय् भचा हे धकाः नं मफु पह वयेके बियामदी । खँ ल्हानाच्वंम्हस्या जुरुजुरु दनेथें । ७१दँया ल्याय्म्ह वय्कः । बरु मेपिं मफुपिनि अथे थाकु थथे थाकु धकाः कनाच्वनादिल । मन न्याः वय्कःया ।

“मेगु ला छुं मखु । थ्व अक्सिजन तयाच्वने माः का । यःसां मयाःसां घाना हे च्वनेमाः । धायेवं तुं लि हे मकासे तयाच्वनागु ला मखु , अथेसां लिकात कि लिपा हानं थःत हे मछिनावइगु,” वय्कलं थःगु विवशता कनादिल । खनं आः वय्कःया छम्ह जक गबलें मत्वःतीम्ह पासा व हे पाइप जक जुयाच्वंगु दु ।

छखे परम्परागत कलाकार, मेखे नेपालभाषाया छम्ह दक्वस्यां म्हसिउम्ह म्येच्वमि । १०८० या जःखःनिसें हे वय्कलं म्ये च्वयेगु यानादीधुंकल । उकियालिसें नेपालभाषा मंकाःखलःया स्थापनाकालनिसें नेपालभाषा एकेदमितकया यात्रा नं । मनूत निगः नांचाय् पलाःतयेमजिउ धाइ, वयकःया पलाः ग्वःगः ग्वःगः नांचाय् । जीवनया घःचालं वय्कःयात थी थी ज्या याकल, तर वय्कः प्रेममान जुइगु गबलें त्वःतामदी, प्रेममान चित्रकार जुइगु गबलें त्वःतामदी ।

दिन न्ह्याब्लें वथें जुइमखु । थन च्याःगु मि पनीपिं गबलें म्हो मजू । गुबलें नेपालभाषा आन्दोलनया छगः थां जुयादीम्ह प्रेममान थौं याकःचा ध्याकुंचाय् । मचायेक वय्कःया म्हुतुसि बात, “छु धाये ग्व । मनू ला छु, कार्ड छपाः तकं मवल । सुया लुमं, सुया ल्वःमं।।।”

झीगु नेपालभाषा ख्यः नं गजबगु । माःबलय् माःपिन्त माक्व तिसिना काइ ,लिपा व हे तुख्वः थें, वा दायातःगु सुँ थें, । सुयां लुमनाय् तकं मन्ह्यनावनीगु, आःया न्ह्यलुवातय् स्वार्थय् चि मसला जुइमफया वन कि । झीसं गुलिसित कःघानातया, गुलिसिया नुगलय् स्याः जुयाबिया । सुनां ला ल्याःचाः तयेमाः । नमवासें यक्व खँ कनादिल । हानं सः हे जुयाः पिज्वल वय्कःया घाः ।

“नेपालभाषा मंकाःखलः नीस्वनागु इलंनिसें भाय् भाय् धकाः सनाजुया । थौं थः लासाय् लाःबलय् जि सुं मखयाबिल । दक्वस्यां इरेजरं हुइथें हुयाछ्वत जितः,” मचायेक वय्कःया कनेमजिउगु बाखं क्वब्वात ।

दक्वस्यां वय्कःयात ल्वःमंकूसां वय्कलं धाःसा दक्वसित लुमंकातयातःगु दनि । फेसबुक मार्फत हे जूसां नेपालभाषा आन्दोलन व साहित्यिक गतिविधिलिसे परिचित जुयादी । हाइकु, गजल इत्यादिया विषय् भचा खँ जुल । न्हून्हूगु ज्याझ्वः दक्वं सिउ । थौंकन्हय्या नेपालभाषाया अवस्थाया व भाषा आन्दोलनया बारे वय्कःया खँ बुयावयाच्वन । जिगु मतिइ व हे जक खँ लुयावयाच्वन । व गज्याःगु इरेजर जुइ, सुयात सुयात हुयाछ्वये धुंकल जुइ, आः सुयागु सुयागु पाः जुइ, हुइकावनेगु ।

धाधां च्या ज्वनाः विद्या निनि कुहाँ झाल । कौला छु, भ्वय् हे जुल का जिमित ला । प्रेमं जाःगु भ्वय् ।

Published in Newadaboo.com 

http://newadaboo.com/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%AE%E0%A4%82-%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%83%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B9-%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%AE%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A8/

Or at: http://tinyurl.com/20151205